Page 110 - camiyegidiyorum3

DIN, KÜLTÜR, BILIM • 18. Ünite: İslam düşüncesinde yorum çeşitliliği

Alimler ve Mezhepler

Din anlayışındaki yorum farklılıkları nasıl ortaya çıkmıştır?
TR DE
Peygamberimizden sonra İslam birçok leceklerini belirterek, özellikle ilk üç neslin
prensip bölgeye yayıldı. Müslümanlar bu bölgelerde dini anlayışına daha bağlı kalmaya çalışır,
das Prinzip yaşayan farklı din ve kültürden insanlarla kendisi üzerine çok fazla yorum ilave et-
aykırı bir araya geldiler. İlk defa İslam’la karşıla- mezdi.
gegen şan bu insanlar bu yeni dinden etkilenerek İMAM MALİK ise dini anlamak için
Müslüman olmaya başladılar. Bu arada yeni hem yoruma hem de Medine’nin İslami-
dini sorular ortaya çıktı. Müslüman âlimler yet’in ana merkezi olması nedeniyle, Medi-
bu soruları Kur’an ve sünnetten yararlana- ne örf ve geleneğine dikkat ederdi.
rak cevapladılar. İMAM ŞAFİİ ise hem İMAM AHMED
Fakat Kur’an ve sünneti yorumlarken BİN HANBEL gibi özellikle sahabelerin
farklı metotlar kullandılar. Böylece aynı ko- sözlerine sıkı sıkıya bağlı kalmaya çalışırdı,
nuyu farklı âlimler farklı şekillerde cevap- hem de bu ifadeleri yorumlamayarak açıkla-
landırdılar. maya çalışırdı.
Farklı cevaplar verilmesinin birçok nede- Zamanla bu âlimlerin öğrencileri ve ta-
ni var. Mesela İMAM AZAM EBU HANİ- kipçileri arttı ve her biri bir mezhep haline
FE, Kur’an ayetlerini ve hadisleri yorumla- gelerek kendi dini anlama metotlarını ge-
yarak cevaplar vermeye özen gösterdi ve bir liştirdiler. Mezhep kelimesi Arapça “gidi-
toplumun kültürü İslam’ın ana prensipleri len yol” demektir. Âlimler mezhep kurma
ile aykırı değilse, bu kültürün örf ve adetle- amacıyla çalışma yapmamışlardır, zamanla
rine de yer verirdi. başlattıkları yol bir mezhebe dönüşmüştür.
İMAM AHMED BİN HANBEL ise bu Bu yorumlar ve eserler de dinin anlaşıl-
konuda daha farklı bir yaklaşım sergilerdi. ma biçimlerinden sayılır ve dinin kendisi
O, Peygamber Efendimizin yakın dostları değildir. O nedenle Ehl-i Sünnet tarafından
olan sahabeler ve daha sonra gelen nesille- dört mezhep de “hak mezhep” olarak kabul
rin İslam dinini daha iyi ve doğru anlayabi- edilmiştir.
Günümüzde mevcut mezhepler şunlardır:

Pratik uygulamalar İnanç esasları
ile ilgili mezhep İlk kurucusu ile ilgili mezhep İlk kurucusu Yaygın olduğu bölgeler
İmam Ebu Mansur Türkiye, Balkanlar,
Ebu Hanife
1 Hanefilik Maturidilik el-Maturidi Pakistan, Afganistan,
(699–767)
(893–941) Suriye, Hindistan
Türkiye’nin doğusu, Irak,
İmam Şafii
2 Şafiilik Mısır, Suriye, Lübnan,
(767–820) Ebu l-Hasan el-
Eşarilik Eş’ari (874–936) Endonezya
İmam Malik
3 Malikilik Kuzey Afrika ve Afrika
(712–795)
Ahmed bin Hanbel
Ahmed bin Hanbel (780–855)
4 Hanbeliler Selefi Suudi Arabistan
(780–855) İbn Teymiye
(1263–1328)
Cafer-i Sadık
5 Caferilik Şiilik İran ve körfez ülkeleri
(702–765)

1 Bir önceki sayfadaki okuma parçasında geçen Endonezyalı veya Afrikalı
Müslümanlar hangi mezhepten olabilir?

2 Hangi mezhepte olduğumuzu bu tabelaya göre öğrenelim. Mezhebimizin özellikleri
konusunda araştırma yapıp sonuçları sınıfta paylaşalım.

110 3 Bir mezhepten ayrılıp diğerine geçmek mümkün olabilir mi? Sınıfça fikir yürütelim.