Page 151 - Camiye Gidiyorum1 Öğretici Kitabı

A L A N B I L G I S I 14 ÜNITE NAMAZ KILMAYI ÖĞRENIYORUM ILGILI SAYFA 92–98

NAMAZIN FARZLARI VE VACIPLERI maddî kirleri giderme, beden sağlığını koruma gibi

birçok yararı içinde bulundursa da esas itibariyle
Ergenlik (bulûğ) yaşına ve belli bir aklî olgunluk başka hikmetlere mebnî dinî muhtevalı ve ibadet
düzeyine gelmiş her Müslümanın namaz kılması içerikli (taabbüdî) bir temizliktir.
farz-ı ayındır. Buna göre namazın kişiye farz ol-
masının şartları, Müslüman olmak, bulûğ çağına 2. Necâsetten Tahâret
ulaşmak ve akıllı olmak üzere üç tanedir. Bu şart- Necâsetten tahâret, vücut, elbise ve namaz kılına-
lara namazın vücûb şartları yani kişinin namaz kıl- cak yerin, -insan kanı ve idrarı, at, koyun gibi hay-
makla yükümlü olmasının şartları denir. vanların idrar ve dışkıları gibi- dinen pis sayılan
şeylerden temizlenmesi demektir. Namazın sıhha-
Namazın farzları tine engel olacak ölçüde necâset taşıyan bir elbise
Namazın on iki farzı vardır. Namazın farzları, na- ile bilmeyerek namaz kılan kimsenin, bu durumu
mazın dışındaki farzlar ve namazın içindeki farzlar öğrendikten sonra namazını iade etmesi gerekir.
olarak iki gruba ayrılır. Namazın dışındaki farzlar,
namazdan önce ve namaza hazırlık mahiyetinde ol- 3. Setr-i Avret
duğu için “namazın şartları” (şurûtü's-salât) olarak Avret, insan vücudunda başkası tarafından görül-
adlandırılır. Namazın içindeki farzlar ise, namazın mesi ayıp ya da günah sayılan yerlerdir. Setr-i avret,
varlığı ve tasavvuru kendisine bağlı olduğu, yani bu avret sayılan yerleri örtmek demektir. Avret yerleri-
farzlar namazın mahiyetini oluşturduğu için “na- nin namazda olduğu gibi, namaz dışında da örtül-
mazın rükünleri” (erkânü's-salât) adını alır. Bunlar mesi ve başkalarına gösterilmemesi gerekir.
namazı oluşturan unsurlardır. Namazın farzların-
dan herhangi birinin eksikliği durumunda namaz 4. Istikbâl-i Kıble
sahih olmaz. Buna göre; İstikbâl-i kıble, namaz kılarken kıbleye yönelmek
demektir. Müslümanların kıblesi, Mekke'de bulu-
a) Namazın Şartları nan Kâbe'dir. Kâbe denilince sadece bilinen bina

1. Hadesten tahâret değil, bunun yanında, hatta daha öncelikle bu bi-
2. Necâsetten tahâret nanın bulunduğu yer kastedilir. Kâbe'yi gözle gö-
3. Setr-i avret ren kişi, bizzat Kâbe'ye yönelir. Kâbe'den uzakta
4. İstikbâl-i kıble olan kişi ise Kâbe'nin bizzat kendisine değil, onun
5. Vakit bulunduğu tarafa yönelir, yüzünü ve yönünü o ta-
6. Niyet rafa çevirir.
Kıblenin ne tarafta olduğunu bilmeyen kimse, so-
b) Namazın Rükünleri racak birini bulamadığı takdirde yıldız, güneş, rüz-

1. İftitah tekbiri gâr gibi birtakım doğal alâmetlere dayanarak kıble
2. Kıyam yönünü bulmaya çabalar ve kanaat getirdiği tarafa
3. Kıraat yönelerek namazını kılar. Namazı kıldıktan sonra
4. Rükû kıblenin kendi yöneldiği tarafta olmadığı ortaya
5. Secde çıksa bile, kendisi bu yöne ictihad ederek, yani bir-
6. Ka‘de-i ahîre şeklinde sıralanır takım alâmetlere dayanarak bu sonuca ulaştığı için,
namazı yeniden kılması gerekmez. Fakat namaz es-
Namazın Şartları nasında kıble yönünü anlaması halinde, namazını
1. Hadesten tahâret bozmadan o tarafa yönelir ve namazını tamamlar.

Hades genel olarak hükmî kirlilik, hadesten tahâret
de bu hükmî kirlilikten temizlenme demektir. Ab- 5. Vakit
destsizlik durumu yani namaz abdestinin olmayışı Namaz günün belli zaman dilimlerinde yerine geti-
ve cünüplük hali, dinî literatürde hades yani hükmî rilmesi gereken bir farzdır. Bu itibarla farz namaz-
kirlilik olarak nitelendirilir. Hadesten tahâret, na- lar için vakit şarttır. Yine her bir farz namaza bağlı
maz abdesti olmayan bir kimsenin abdest alması, sünnet namazlar, vitir, teravih ve bayram namaz-
gusül yapması gereken bir kimsenin gusül etmesi ları için de vakit şarttır. Bir farz namaz, vaktinin
yani boy abdesti alması demektir. Bu çeşit tahâret, girmesinden önce eda edilemeyeceği gibi, vaktinin
151