Page 153 - Camiye Gidiyorum1 Öğretici Kitabı
P. 153
ILGILI SAYFA: 92–98 14. ÜNITE NAMAZ KILMAYI ÖĞRENIYORUM
2. Kıyam yere kapanmak namazın rükünlerindendir. Hz.
Kıyam "doğrulmak, dikelmek, ayakta durmak" de- Peygamber'in uygulamasına en uygun secde yüz,
mektir. Namazı oluşturan ana unsurlardan biri ola- eller, dizler ve ayak parmaklarının üzerine olmak
rak kıyam, iftitah tekbiri ve her rek‘atta Kur'an'dan üzere yedi uzuv üzerinde yapılanıdır. Bununla bir-
okunması gerekli asgari miktarı okuyacak kadar bir likte bunlardan bir kısmı ile yetinildiğinde secde-
süre ayakta durmak anlamına gelir. nin geçerli olup olmayacağı konusunda mezhepler
Hasta veya ayakta durmaya gücü yetmeyen kişiden arasında farklılıklar vardır. Hanefî mezhebinde
kıyam vecîbesi düşer. Bu kişi oturmaya güç yetiri- farz olan, alnın ve ayakların hiç değilse bir ayağın
yorsa, namazı oturarak kılar. Bu durumda oturma, yere dayanmasıdır. Burnun konması vâcip, ellerin
o kişi için hükmen kıyam yerine geçer. Oturmaya ve dizlerin konması ise sünnettir.
da gücü yetmiyorsa nasıl kılabiliyorsa öyle, uzana-
rak veya ima ederek kılar. 6. Ka‘de-i Ahîre
Ka‘de-i ahîre “son oturuş” demektir. Namazın so-
3. Kıraat nunda bir süre (teşehhüt miktarı) oturup beklemek
Sözlükte "okumak" anlamına gelen kıraat, "Kur'an namazın rükünlerindendir. İki rek‘atlık namazlar-
okumak" demektir. Namazda bir miktar Kur'an daki oturuş, daha önce oturuş bulunmadığı için son
okumak gerekir. Namazda Kur'an, kıyam ha-linde oturuş sayılır.
iken yani ayakta dururken okunur. Namazda okun-
ması gereken asgari miktar, kısa üç âyet veya buna Namazın vacipleri
denk bir uzun âyettir. Namazın vâciplerinden herhangi birinin terkedil-
Ebû Hanîfe'den başka bütün müctehidlere göre mesi namazı bozmaz. Namazın vâciplerinden biri
Arapça ezberleyip okuyabilen kimselerin namazda sehven terkedilmişse sehiv secdesi yapılması, eğer
Kur'an'ı asıl dilinden Kur’ân’dan okumaları farzdır. kasten terkedilmişse namazın iade edilmesi yani
Hanefî mezhebine göre Arapça'ya dili dönmeyen yeniden kılınması gerekir.
veya ezberleyemeyen kimseler öğreninceye kadar Namazın vâcipleri şunlardır:
namazda Kur'an'ı (anlamını, meâlini) kendi dille- 1. Namaza "Allahüekber" sözüyle başlamak. Bu,
rinde okuyabilirler. çoğunluğa göre farzdır.
2. Nafile ve vacip namazların her rek‘atında, farz
4. Rükû namazların ilk iki rek’atında Fâtiha sûresini oku-
Rükû sözlükte “eğilmek” anlamına gelir. Namazın mak. Bu, çoğunluğa göre farzdır.
ana unsurlarından olan rükû, eller dizlere erecek 3. Farz namazların ilk iki rek‘atında, vâcip ve nâ-
şekilde öne doğru eğilmek demektir. Hz. Peygam- file namazların her rek‘atında Fâtiha'dan sonra,
ber’in uygulamasına en uygun rükû şekli, sırt ve baş Kur'an'dan kısa bir sûre veya buna denk düşecek bir
düz bir satıh oluşturacak biçimde eğilmektir. Ta- veya birkaç âyet okumak (zamm-ı sûre), Fâtiha'ya
rif edilen bu rükû duruşunda bir müddet beklemek bir küçük sûre veya en küçük sûreye denk üç kısa
(tuma’nîne) ve yine rükûdan doğrulup, secdeye var- âyet ya da üç kısa âyete denk bir uzun âyet eklemek
madan önce uzuvları sakin oluncaya değin bir süre vâciptir.
kıyam vaziyetinde beklemek (kavme) ta‘dîl-i erkâ- 4. Farz olan kıraati ilk iki rek‘atta yerine getirmek.
nın birer parçası olduğundan, Ebû Yûsuf’a ve Ha- 5. Fâtiha'yı, eklenecek sûreden önce okumak.
nefî mezhebi dışındaki üç mezhebe göre tuma’nîne 6. Tek başına namaz kılarken öğle ve ikindi na-
ve kavme farzdır. Ebû Hanîfe ve Muhammed’e mazları ile gündüz kılınan nâfile namazlarda gizli
göre ise vâciptir. Bu tume’nîne ve kavme süresinin okumak (kırâat-i hafî yapmak). Gizli okumanın öl-
asgari ölçüsü “sübhânellâhi’l-azîm” diyecek kadar çüsü, sadece kendisinin duyabileceği kadar kısık bir
durmaktır. sesle okumaktır. Sabah, akşam ve yatsı namazları
ile gece kılacağı nâfile namazlarda kişi serbesttir;
5. Secde isterse sesli (cehrî), isterse hafî (alçak sesle) okuya-
Secde sözlükte "itaat, teslimiyet ve tevazu içinde bilir.
eğilmek, yere kapanmak, yüzü yere sürmek" anla- 7. Cemaatle kılınan namazda imam, sabah namazı
mına gelir. Namazın her rek‘atında belirli uzuvları ile akşam ve yatsı namazlarının ilk iki rek‘atında
yere veya yere bitişik bir mahalle koyarak iki defa sesli okumalıdır. Cuma namazında, bayram na-
153
