Page 211 - Camiye Gidiyorum1 Öğretici Kitabı

ILGILI SAYFALAR: 128–131 20. ÜNITE ALLAH’A DUA EDIYORUM VE ŞÜKREDIYORUM

Şükrün mü yoksa sabrın mı daha faziletli olduğu etmektedir. Gazzâlî, varlıklar dünyasındaki sayı-
yolundaki meşhur tartışmayı da ele alan Gazzâlî, sız nimetleri inceleyip bunlardan dolayı ne kadar
değişik durumlara göre sabrın veya şükrün daha çok şükredilmesi gerektiğine ve bu açıdan şükrün
faziletli sayılabileceğini delilleriyle açıklamakta, çeşitlerine dair İhyâda yaptığı geniş açıklamaları
sonuçta sabrın ve şükrün değerinin bunları yerli (IV, 109-123) hatırlatarak bunlardan başka şükür
yerince yapmaya bağlı olduğunu belirtmektedir. çeşitlerinin de bulunduğunu söylemektedir. Buna
Kişiyi itaate ve hayırlı işlere yönelten şükür sabır- göre, kulun Allah’ın nimetlerinin kendisine peş
dan daha üstündür ve böyle bir şükür sabrı da içerir. peşe gelmesinden dolayı bu kadarına lâyık olma-
Çünkü nimetleri kötü yolda kullanmaktan sakınıp dığı için mahcubiyet duyması şükürdür; şükürden
hayır yolunda kullanmanın zorluğuna katlanmak âciz olduğunu itiraf etmesi, şükrünün azlığından
da bir sabırdır. Buna karşılık sabreden bir fakir ma- yakınması, kendi şükrünün de Allah’ın lutufların-
lını faydasız işlerde harcayan bir zenginden daha dan sayıldığını bilmesi şükürdür. Yine nimetlerden
üstündür. Her iki durumda da önemli olan sabır dolayı kibre kapılmaması, nimetlere vesile olan-
veya şükür sayılan davranışların görünüşü değil lara teşekkür etmesi, nimet sahibinin huzurunda
bunların içini dolduran mânevî ve ahlâkî özdür. edebini koruması, aşırı talepkâr davranmaması,
Kendisine sabrın mı yoksa şükrün mü daha üstün nimetleri güzellikle kabul edip en küçüğüne bile
olduğunu soranlara Cüneyd-i Bağdâdî, “Ne zengi- razı olması şükürdür (a.g.e., IV, 141). Nimet veren
nin övülmesi varlıklı oluşundan ne de fakirin övül- veya bir sıkıntıdan kurtaran Allah’a şükran ifadesi
mesi yoksulluğundan dolayıdır; bunların değeri olarak yapılan secdeye şükür secdesi denir (bk.
şartlarının yerine getirilmesine bağlıdır” cevabını SECDE).
vermiştir. “Yemek yiyip şükreden oruç tutup sabre- Kaynak: TDV İslam Ansiklopedisi
den gibidir” meâlindeki hadis de bu gerçeğe işaret

211