Page 38 - Camiye Gidiyorum1 Öğretici Kitabı
P. 38
A L A N B I L G I S I ÖĞRENME ALANI: IBADET
ISLAM’IN ŞARTLARI namaz ibadetini sırf inanılan dinin bir gereği, yüce
yaratıcının bir emri olduğu için, hiç değilse bunun
Peygamberimiz bu hususu “İslâm beş şey üzerine için yerine getirmelidir.
kurulmuştur: Allah’tan başka Tanrı olmadığına Gayet tabiidir ki namaz ve diğer ibadetler Allah
ve Muhammed’in O’nun kulu ve elçisi olduğuna rızâsı için ve içten gelerek yapıldığında anlamını
tanıklık etmek; namaz kılmak, zekât vermek, ra- ve amacını gerçekleştirmiş olur. Bunun dışında
mazan orucunu tutmak ve gücü yetenler için Bey- birtakım zorlamalarla veya gösteriş için kılınan
tullah’ı ziyaret etmektir (hac)” diyerek bildirmiştir namazların bir değeri olmadığına göre, namazı
(Buhârî, “Îmân”). terkedenler için fakihlerin kendi zamanlarına göre
öngördükleri müeyyideleri kamu düzeni ve ge-
Namaz nel ahlâk ilkesi açısından değerlendirmek gerekir.
Kur’an’da bizim Peygamberimiz’den önceki pey- Esasen bu müeyyidelerin dayandırıldığı hadislerin
gamberlerin namaz kılmakla emrolundukları de- büyük çoğunluğu, namazın terkedilmesinin mü-
ğişik vesilelerle belirtilmektedir (bk. el-Bakara eyyidesini değil, İslâm dininde namaz ibadetinin
2/83; Yûnus 10/87; Hûd 11/87; İbrâhim 14/37, 40; önemini gösterme amacına yönelik bulunmaktadır.
Meryem 19/30-31, 54-55; Tâhâ 20/14; el-Enbiyâ Kimsenin kimseyi zorla Müslüman etme hak ve
21/72-73; Lokmân 31/17). Bundan anlaşıldığına yetkisi bulunmadığına göre, bu dine mensup olan-
göre namaz ibadeti sadece Muhammed ümmetine lar kendi özgür iradeleriyle bu dini seçmiş olacaklar
has olmayıp önceki dinlerde de bulunmaktaydı. ve bu dinde oldukça önemli bir yeri bulunan namaz
Siyer kitaplarındaki mevcut bilgilere göre, ilk vah- ibadetinden haberdar olacak ve bunu zevkle yerine
yin sonrasında Hz. Peygamber’e risâlet yüküne da- getireceklerdir.
yanmasını, sabretmesini öneren âyetler gelmiş ve Namaz insanın maddî ve mânevî temizliğinin va-
bunu izleyen fetret döneminden sonra namaz farz sıtası olmaktadır. Çünkü namaz kılmak için gere-
kılınmıştır. Namazın daha önceki dinlerde de em- kiyorsa gusül abdesti almak, normal durumlarda
redilmiş olduğu hatırlanınca, namazın güçlüklere abdest almak suretiyle bir nevi vücut temizliği ya-
direnç göstermede bir fonksiyonu bulunduğu anla- pılmış olduğu gibi, ayrıca elbisenin ve namaz kılı-
şılmaktadır. Nitekim bir âyette “Ey inananlar sa- nacak yerin de temizlenmesi gerektiği için bir üst
bır ve namaz (salât) ile yardım isteyin” (el-Bakara baş temizliği yapılmış olur. Daha da önemlisi na-
2/153) buyurulmaktadır. maz günahlardan arınmanın da bir yoludur. Namaz
Namaz farz kılınınca Cibrîl, Hz. Peygamber’e ge- esas itibariyle insanı günah işlemekten alıkoyar,
lerek onu vadi tarafına götürmüş, orada fışkıran su günahtan uzaklaştırır.
ile önce Cibrîl sonra Hz. Peygamber abdest almış Peygamberimiz günde beş vakit namazı, bir insanın
ve beraberce iki rek‘at namaz kılmışlardır. Hz. kapısının önünden akıp giden bir ırmağa, namaz
Peygamber mutlu bir biçimde eve gelmiş, eşi Ha- kılmayı da bu ırmakta her gün beş kere yıkanmaya
tice’nin elinden tutarak oraya götürmüş ve aynı şe- benzetmiş ve şöyle demiştir: “Ne dersiniz, birinizin
kilde Hatice ile birlikte abdest alıp iki rek‘at namaz kapısının önünden bir ırmak geçse ve o kimse orada
kılmışlardır. günde beş kere yıkansa bedeninde hiç kir kalır mı?”
Her din, yaratıcı kudret karşısında boyun eğmek ve Sahâbîler, “Kalmaz, ey Tanrı elçisi” deyince Peygam-
kutsal ile bağlantı kurmak temeli üzerine kurulur berimiz “İşte beş vakit namaz buna benzer. Allah
ve her dinde bunu sağlamak üzere öngörülen mera- namaz sayesinde günahları siler” demiştir (Buhârî,
simler bulunur. İslâm dininde yüce yaratıcı Allah’a “Mevâkýt”, 6; Müslim, “Mesâcid”, 282).
yaklaşmanın yolu, ona yükselmenin basamağı ve bu Namazın özü, kalbin huşû ve huzur içinde olma-
bakımdan en parlak ve önemli ibadet, namaz iba- sıdır. Kalbin huzur ve huşûu yoksa kılınan namaz,
detidir. Bu özelliğinden dolayı namaz diğer bütün bir heykeltraşın özene bezene ve tüm sanatkarlığını
ibadetlerin özü ve özeti sayılmıştır. ortaya koyarak yaptığı bir insan heykelinden farklı
Kelime-i şehâdetten sonra İslâm’ın en önemli olmayacaktır. Allah bu noktayı şöyle belirtmekte-
rüknü olan namaz, günde beş ayrı zaman diliminde dir: “Beni anmak için namaz kıl” (Tâhâ 20/14). Bu
olmak üzere kadın ve erkek her Müslüman için bir âyetle namaz Allah’ı anmanın bir yolu olarak öneril-
görevdir. Esasen namaz ibadetinin hiçbir amaç ve diği gibi, aynı zamanda namazın Allah’ı anmaktan
hikmeti olmasa bile, diğer ibadetlerde olduğu gibi, ibaret olduğu da vurgulanmaktadır.
38
