Page 205 - Camiye Gidiyorum1 Öğretici Kitabı

ILGILI SAYFALAR: 128–131 20. ÜNITE ALLAH’A DUA EDIYORUM VE ŞÜKREDIYORUM

çözmenin veya önlemenin gerekli bütün yolları Al- hatlık, huzur ve mutluluk doğurduğu gibi (er-Ra‘d
lah’a dayanmanın sağladığı sükûnet ve güçle araş- 13/28; el-A‘lâ 87/15; İbn Mâce, “Edeb”, 53; Tir-
tırılır ve sonucun hayırlı olması Allah’tan beklenir. mizî, “Daavât”, 7) ahlâkî arınmaya ve yücelmeye de
Genellikle insan, gerekli tedbirleri aldığı halde akıl yol açmakta, gelişim safhalarındaki takılma ve sap-
ve bilme gücünün karmaşık hayat olaylarını anlama maların önlenmesinde ve şahsiyetin tamamlanma-
ve düzenlemede yeterli olmadığı duygusuna kapıl- sında yapıcı bir fonksiyon icra etmektedir (Gazzâlî,
dığında dua eşliğinde beklentiye girer ve işin so- I, 297, 302; Fırat, s. 117; Yaparel, s. 28-33, 145). Bir
nucunu Allah’a bırakır. Ne var ki çok defa insanın hadîs-i kudsîye göre dua ve ibadetle meydana gelen
aceleci ve kolaycı tabiatı, onu bazı dua klişelerini yakınlaşma Allah’ın sevgisine, bu sevgi de kulda
sadece okumak, tekrar etmek veya yanında bulun- duyarlı bir vicdan ve sağ duyunun doğmasına yol
durmak, yani duayı bir çeşit sihir tekniği gibi kul- açar (Buhârî, “Rikak”, 38). Hz. Peygamber, “Alla-
lanmak suretiyle isteklerinin gerçekleşmesini bek- hım! Hatalarımı kar ve dolu suyu ile temizle; beyaz
lemeye sevketmektedir. elbiseyi kirden arındırdığın gibi kalbimi günah-
lardan arındır” meâlindeki hadisiyle (İbn Mâce,
Kur’ân-ı Kerîm’de duanın sadece Allah’a yönel- “Duâ”, 3) duanın, işlenen hata ve günahların insan
tilmesi önemle belirtilmiştir. Allah’tan başkasına, vicdanındaki izlerini gideren ve ruhî arınmaya ve-
putlara veya kendilerine mutlak nitelikler izâfe sile olan bu tesirini ifade etmiştir. Bununla beraber
edilen başka yaratıklara dua ve ibadet edilmesi dinde, yapılan iyi iş, dua ve ibadetlerin daha ziyade
Kur’an’da kesinlikle yasaklanmıştır (meselâ bk. uhrevî neticeleri üzerinde durulmuştur. Aslolan
eş-Şuarâ 26/213; el-Kasas 28/88). Kur’an’ın tasvi- ebedî hayattaki ecir, sevap ve mutluluktur. Fakat
rine göre Allah’tan başkasına dua edenler, ağzına bir müslümanın davranışlarında uhrevî sonuçları
su gelsin diye suya doğru ellerini açan, fakat elleri gözetirken aynı zamanda bunların bu dünyadaki
boş kalan kimselere benzerler (er-Ra‘d 13/14). Hal- olumlu sonuçlarını da beklemesini tabii saymak
buki Allah’ın dışında kendilerine dua edilenler de gerekir. Aslında Kur’an’da öğretilen bir duaya göre
O’nun kulları ve yaratıklarıdır (el-A‘râf 7/194, 195; rabbimizden dünya için de âhiret için de iyilik ve
en-Nahl 16/20). Bu sebeple Allah’tan başkasına güzellik istemek gerekir (el-Bakara 2/201; en-Nahl
dua etmek “açık bir sapıklıktır” (el-Hâc 22/12, 13) 16/122).
ve “kâfirlerin yaptığı dua boşuna yapılmış bir dua-
dır” (el-Mü’min 40/50). Dualarının kabul edilmesinde, dua edilirken yaşa-
nan dinî şuur yoğunluğunun önemine işaret edil-
Duanın Tesiri. Allah’ı anmanın ve O’na sığınma- miştir. Böyle bir durumda Allah insan şuurunun
nın, Allah rızâsına ulaştırıcı olması yanında kul yegâne konusu olur, başka ilgi ve istekler silinir,
açısından O’na duyulan yakınlık sonucunda uzak duygusal gerginlik insan vicdanını temizler ve Al-
veya yakın birçok fayda ve mükâfata vesile olacağına lah’a açık bir hale getirir. Kur’an’da bu durum, kişi-
dair hayli belge vardır. Kur’an’a göre, dua edene Al- nin “dini Allah’a has kılması” olarak tanımlanmış-
lah karşılık verir (el-Mü’min 40/60) ve Allah’ı anan tır (meselâ bk. el-Mü’min 40/14, 65). Bir hadiste,
kimseyi Allah da anar (el-Bakara 2/152). Naslarda insanın mutlaka karşılık alacağına inandığı bir ruh
yer alan dualardaki isteklerin önemli bir kısmının hali içinde dua etmesi gerektiği, gafil bir kalpten
hayat ve şahsiyetin korunması amacına yönelik gelen duanın kabule yakın olmayacağı belirtilmiş-
oluşu, prensip olarak duanın fayda verdiğine inan- tir (Tirmizî, “Daavât”, 66). Dualarının kabul edi-
mayı gerektirir. Bununla beraber Hz. Peygamber’in leceği bildirilen kimselerde görülen ortak özellik,
açıklamasına göre duanın kabulünde birkaç alter- şuurun dinî bir renkle kaplanmış olmasıdır. Hadis-
natif söz konusudur. Dua edene istediği şey ya bu lerde bildirildiğine göre bir tehlike veya zulüm kar-
dünyada hemen verilir veya âhirete saklanır yahut şısında çaresiz kalan kimse, kalbi tamamen hasbî
üzerinden istediği iyilik kadar bir kötülük giderilir sevgiyle dolu anne baba, başkasının iyiliğini iste-
(Müsned, III, 18). yen kişi, toplum için çalışan âdil başkan ve Allah
için beden isteklerini frenleyen oruçlu duası geri
Gerek ihtiyaçlar ve hatalar yüzünden Allah’a baş- çevrilmeyecek kimselerdendir (Buhârî, “Cihâd”,
vurmak, gerekse nimetleri sebebiyle O’nu hatırla- 180; İbn Mâce, “Duâ”, 11; Ebû Dâvûd, “Salât”,
mak ve anmak kişide psikolojik bakımdan bir ra- 364; Tirmizî, “Daavât”, 129). Ayrıca duanın, bir
205